Nauka czytania ze zrozumieniem, zwłaszcza gdy nauczyciel ma do czynienia z dziećmi czytającymi na różnych poziomach trudności, wymaga dokładnego przemyślenia i zaplanowania. Aby wszyscy uczniowie mogli odnieść jednakową korzyść z przeprowadzonej lekcji, powinieneś z wyprzedzeniem zapoznać się z nowym materiałem.
Oto kilka sposobów na przygotowanie dzieci do pracy z nieznanym im tekstem:
- Zapoznaj uczniów z nowymi słowami – będzie to wymagało od ciebie wcześniejszego przeczytania tekstu i dokonania wyboru słownictwa, które może sprawiać dzieciom trudności. Powinno ono obejmować wyrazy trudne do wymówienia, na przykład nazwy własne, a także takie, których znaczenia mogą być niezrozumiałe. Wypisz je dużą czcionką na kawałkach papieru i pokaż uczniom przed rozpoczęciem czytania. Bardzo pomocne, poszczególnie dla młodszych dzieci, jest załączenie obrazków ilustrujących znaczenie wyrazów. Prezentując słowa, jednocześnie odczytuj je i objaśniaj. Pamiętaj, aby nie zamieniać tego ćwiczenia w zgadywankę, gdyż na tym etapie uczniowie powinni jedynie zapoznać się z nowym słownictwem.
- Zapoznaj uczniów z nowymi związkami wyrazowymi – wybierz te, które mogą być dla nich trudne ze względu na wymowę lub słowa, które zawierają; przykładowa fraza: „zamieszkuje wyłącznie tereny podmokłe” określa miejsce, w których żyje krokodyl – objaśnienia będą prawdopodobnie wymagać wszystkie wyrazy, znaczenie słowa „zamieszkiwać” wydaje się oczywiste, ale możliwe, że jego wytłumaczenie też będzie konieczne – najlepiej przedstawić je jako pokrewne czasownikowi „mieszkać”. Zawsze proś ucznia o przeczytanie całej frazy, a następnie omówcie znaczenie wszystkich słów, z których się ona składa, oraz całości – w ten sposób, gdy dziecko natrafi na nią w tekście, będzie mu już znana i nie będzie musiało się przy niej zatrzymywać.
- Przygotuj się na pytania uwzględniające różne poziomy rozumienia treści – wątpliwości dotyczące dosłownego rozumienia tekstu są dość proste do wyjaśnienia i nie wymagają wcześniejszego namysłu, może się on jednak przydać przy pytaniach o pojęcia abstrakcyjne, wnioski lub dotyczących twórczego i krytycznego podejścia do tekstu.
- Przygotuj się do dyskusji poprzedzającej czytanie, biorąc po d uwagę poniższe punkty.
Dla tekstów epickich i dramatycznych:
- tytuł;
- czas i miejsce akcji;
- wiedza niezbędna do zrozumienia kontekstu;
- postaci;
- główne wydarzenia;
- kolejność wydarzeń;
- zakończenie i wnioski.
Dla literatury faktu:
- tytuł, streszczenie i wnioski;
- zdjęcia wykresy i tabelki;
- wiedza niezbędna do zrozumienia kontekstu;
- słownictwo (Reid, Green, 2015).
źródło: G. Reid, S. Green, 100 i więcej pomysłów, jak pomóc dziecku z dysleksją, Harmonia Universalis, Gdańsk 2015
