Dostosowanie wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb rozwojowych i możliwości psychofizycznych uczniów, realizowanych w ramach prowadzonych zajęć edukacyjnych w szkole
Procesy poznawcze
| Zakres trudności | Symptomy zaburzeń | Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych |
| Uwaga | Trudności: – z koncentracją na szczegółach; – z organizacją pracy i wszelkich zajęć; – ze skupieniem się na zadaniu przez dłuższy czas; – z podejmowaniem zadań wymagających dłuższego wysiłku intelektualnego; – z rozumieniem komunikatów. Gubienie przyborów szkolnych i przedmiotów potrzebnych do pracy. Uleganie rozproszeniu pod wpływem nawet słabych bodźców. Zapominanie o codziennych obowiązkach | Nawiązywanie indywidualnego kontaktu z dzieckiem w celu sprawdzenia stopnia koncentracji, zwłaszcza podczas samodzielnego wykonywania zadania. Przestrzeganie trzech zasad: 1. Regularności (działania w ustalonym rytmie, unikania gwałtownych i radykalnych zmian); 2. Rutyny (wykonywania określonych czynności stałego schematu); 3. Repetycji (ciągłych powtórek). Konsekwentne egzekwowanie ustalonych reguł. Posadzenie dziecka w miejscu sprzyjającym koncentracji uwagi (z dala od okna i drzwi), blisko nauczyciela. Pozbawienie miejsca pracy wszelkich bodźców rozpraszających (na ławce powinny znajdować się jedynie przybory, narzędzia i pomoce niezbędne do wykonania danego zadania). Przekazywanie treści za pomocą konkretów z uwzględnieniem krótkotrwałego okresu koncentracji. Podawanie atrakcyjnego wzrokowo materiału mniejszymi partiami. Powtórzenie treści zadania lub polecenia, udzielanie dodatkowych wyjaśnień w przypadku dekoncentracji. |
| Pamięć | Słaba pamięć wzrokowa. Zaburzona pamięć słuchowa. Trudności z zapamiętywaniem: – znaków graficznych liter; – wierszy i fragmentów tekstów; środkowej części wiersza (uczeń najlepiej zapamiętuje pierwszą i ostatnią zwrotkę); – słów piosenki; – więcej niż jednego polecenia w tym samym czasie; – nazw dni tygodnia, pór roku, miesięcy. Problemy z podaniem nazwy poprzedniego i następnego miesiąca. Mylenie wyrazów zbliżonych fonetycznie, na przykład bułka-półka, gruszka-wróżka. | Dzielenie na mniejsze części materiału do nauczenia lub sprawiającego trudność w zapamiętaniu. Zwiększenie ilości czasu przeznaczonego na opanowanie zadanego materiału (naukę tabliczki mnożenia, nazw dni tygodnia, miesięcy). Rozłożenie nauki wiersza w czasie, podzielenie na fragmenty i w taki sposób odpytywanie ucznia. Podawanie i przyswajanie wszelkich informacji nie jedną drogą, lecz różnymi, na przykład przez głośne czytanie. Stymulowanie pamięci wzrokowej poprzez gry typu memory, kolorowe plansze i tablice. Przygotowanie instrukcji do zadań w formie pisemnej. Stosowanie konwencjonalnych sposobów zapamiętywania. |
| Myślenie | Myślenie wyłącznie konkretno-obrazowe – niezdolność do myślenia abstrakcyjnego. Uporczywe powtarzanie tych samych czynności (mogą to być słowa, zdania, skojarzenia, ale również fragmenty melodii lub omyłki) mimo zaniku ich przyczyn. Trudności w: – wykonywaniu podstawowych operacji myślowych opartych na rozumowaniu, wnioskowaniu, analizie, syntezie, porównywaniu, abstrahowaniu, uogólnianiu; – rozdzielaniu całości (przedmiotów, zjawisk, sytuacji, zadań), wykrywaniu ich części składowych; – scalaniu rozdzielonych w analizie elementów (zestawianiu przedmiotów, zjawisk i sytuacji, wskazywaniu podobieństw i różnic między nimi); – wyróżnianiu jakiejś cechy, rzeczy, zjawiska, sytuacji z jednoczesnym pominięciem innych cech. | Upraszczanie w miarę potrzeb instrukcji i poleceń. Podchodzenie do ucznia w trakcie samodzielnej pracy, w razie potrzeby dyskretne udzielanie pomocy i wyjaśnień. Upewnianie się, czy polecenia zostały należycie zrozumiane, w razie potrzeby dodatkowe wyjaśnianie, powtarzanie podczas pracy (indywidualnej lub w grupie zadaniowej) z zeszytem ćwiczeń i kartami pracy oraz w trakcie pisania sprawdzianów, kartkówek. Wielokrotne tłumaczenie trudniejszej partii materiału uzupełnione sprawdzeniem stopnia jego zrozumienia. Udzielanie wsparcia, wskazówek, porad w przypadku pojawienia się trudności u dziecka poprzez stawianie pytań ukierunkowanych i naprowadzających na rozwiązanie problemu. Ocenianie toku rozumowania, nawet gdyby ostateczny efekt był błędny (co może wynikać np. z pomyłek rachunkowych). Ze względu na niedosłuch ucznia używanie pomocy wizualnych i tablicy (między innymi zapisanie nowego tematu, nowych i ważniejszych słów związanych z tematem, dat na lekcji historii), aby dziecku ułatwić zrozumienie nowego tematu. Nauczyciel, mówiąc do całej klasy, powinien stać w pobliżu ucznia zwrócony twarzą w jego stronę, co ułatwi mu zrozumienie wypowiedzi. Upewnienie się, czy polecenia kierowane do całej klasy zostały właściwie zrozumiane przez dziecko niedosłyszące. W przypadku trudności zapewnienie mu dodatkowych wyjaśnień, przeformułowanie polecenia, używanie prostego, znanego uczniowi słownictwa. Przekazywanie informacji zwrotnych o efektywności działania ucznia. Wdrażanie do pracy uważnej, solidnej. Wyznaczanie konkretnego celu, dzielenie złożonych zdań na mniejsze etapy. |
źródło:
- J. Stec, Dostosowanie wymagań do indywidualnych potrzeb ucznia ze specyficznymi…, doradcadyrektora.pl
- U. Oszwa, dzieci z zaburzeniami uwagi, psychologia.edu.pl
Przyznam, że ostatnio wiele się o tym mówi. Nie jest to łatwe, ale można cel osiągnąć.
PolubieniePolubione przez 1 osoba
To prawda, coraz więcej dzieci ma z tym problem… jednak, wiele możemy wypracować… plus motor rozwojowy, ale to proces…
PolubieniePolubienie