Ćwiczenia manualne
Ćwiczenia motoryki małej
- Odtwarzanie układów linearnych z elementów powtarzających się cyklicznie, różniących się kształtem lub kolorem, w liniaturze zgodnie z kierunkiem pisania.
- Podnoszenie sprawności grafomotorycznej rąk w oparciu o materiał obrazkowy, zabawy plastyczno-ruchowe.
- Pogrubianie prostych szlaczków (o wysokości 3-4 cm).
- Pogrubianie konturów dużych form geometrycznych i rysunków.
- Poklepywanie ramion.
- Pokonywanie labiryntów.
- Przerysowywanie wzorów przez papier przebitkowy (bez odrywania ręki).
- Równomierne przesuwanie ręki od lewej strony do prawej.
- Rysowanie konturów według podanego wzoru.
- Rysowanie szlaczków geometrycznych i literopodobnych.
- Przetwarzanie obrazu wzrokowego na graficzny.
- Łączenie liter z obrazkami znanych przedmiotów.
- Opracowywanie kształtu poszczególnych liter i ich połączeń.
- Pisanie i rysowanie po śladzie ciągłym, liniowym, kropkowym.
- Odtwarzanie kształtu poszczególnych liter i prostych napisów według wzoru.
- Pisanie szlaczków obrazkowych (układów linearnych) w liniaturze zgodnie z kierunkiem pisania.
- Pisanie szlaczków literopodobnych z wypowiadaniem sekwencji słów lub wyliczanek.
Ćwiczenia dłoni
- Krążenie dłoni, uderzanie, pocieranie, zamykanie, otwieranie, skubanie, składanie, ugniatanie, uginanie.
- Wymachy dłoni w górę, w dół, w lewo, w prawo, na boki.
- Rozluźnianie mięśni, likwidowaniei zmniejszanie napięć.
- Składanie dłoni tak, by stykały się czubkami palców.
- Układanie modeli z dłoni.
Zabawy palcami
- Ćwiczenia usprawniające ruch chwytny palców, np. pstrykanie, stukanie.
- Krążenie, przebieranie palcami, składanie i rozkładanie palców, układanie modeli z palców (Idzie kominiarz), sploty palców, gra na nosie, pokazywanie pazurków, gra na flecie, na pianinie, promyki, deszczyk, listki.
- Dotykanie palcami podłoża.
- Krążenie palcami: jednym palcem wokół drugiego, dwoma palcami wokół siebie.
- Kreślenie palcem dowolnych kształtów: okrągłych, linii prostych, ukośnych, falistych i innych.
Zabawy palcami
- Kiwanie palcami w przód, w prawo, w lewo, przed sobą, łukami, w górę, w dół, do siebie.
- Liczenie rąk, nóg, palców u nóg i rąk.
- Malowanie kolorowych pasków i tworzenie z nich dowolnych kompozycji.
- Malowanie kropek: pisanki-kraszanki.
- Odtwarzanie rytmu padającego deszczu (drobnego deszczyku, ulewy).
- Podnoszenie i wkładanie drobnych przedmiotów do pudełek.
- Pogrubianie prostych wzorów (linii, kół).
- Pogrubianie konturów prostych kształtów.
- Rozdzieranie papieru palcami; próby wydzierania kawałków papieru..
- Ściskanie piłeczek palcem wskazującym i kciukiem.
- Uderzanie czubkami palców o blat stołu w różnym tempie.
- Uderzanie palcem wskazującym jednej ręki w przestrzenie między palcami drugiej.
- Ugniatanie małych kulek z gazety, papieru trzema palcami: środkowym, wskazującym i kciukiem (wzmacnianie chwytu pisarskiego).
- Witanie paluszków, np. zabawa Bawimy się, bawimy się pięknie paluszkami.
- Zabawy paluszkowe.
- Wodzenie palcem w powietrzu, po wzorze, np. z wykorzystaniem prostych wzorów z Metody Dobrego Startu.
- Spacerowanie palcami po stole.
- Zabawy z wlewaniem, przelewaniem, strząsaniem wody z palców.
- Zamalowywanie dowolnych przestrzeni dużych płaszczyzn farbami, kredą, węglem.
- Zawijanie palcami chusteczek, apaszek.
Regulowanie napięcia rąk
- Kontrolowanie napięcia mięśni palców.
- Malowanie plasteliną.
- Modelowanie z użyciem mas: gliny, plasteliny, ciastoliny, masy solnej.
- Stemplowanie palcem, pieczątkami z drewna, korka, ziemniaka, gumy.
- Ugniatanie piłeczek, krążków.
- Wyrabianie kontroli nad ruchami mięśni dłoni i podobnych mięśni palców.
- Wykonywanie ruchów płynnych, okrężnych od strony lewej do prawej; postępujących z góry na dół.
źródło:
- I. Czajkowska, K. Herda, Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne w szkole. Poradnik dla nauczycieli, Warszawa 1989, s. 148-150.
- J. Nikiel-Pogorzelska, Autorski program zajęć ucznia upośledzonego w stopniu umiarkowanym z głębokim niedosłuchem, Wirtualny przewodnik dla nauczyciela, MAWI Wiosna 2005, s. 12-13