Dość trudną metodą, ale zwykle przynoszącą rezultaty, jest pozwolenie na wyładowanie złości, skoro wybuch już nastąpił…
Jedną z technik jest ukierunkowanie wybuchu złości w stronę zachowań bardziej akceptowalnych. Warto podpowiedzieć dziecku, jakie zachowania będą przez nas akceptowane, a jakie nie. W momencie gdy zaczyna się wybuch złości, staramy się wspólnie odnieść do wiszącego nad biurkiem (wcześniej ustalonego z dzieckiem) kodeksu złości:
1) Mam prawo do złoszczenia się, wolno mi się złościć.
2) Gdy jestem zły:
- narysuję to, co lubię rysować;
- powiem bez użycia brzydkich słów, co mi przeszkadza;
- przerwę pracę na pięć minut i poćwiczę razem z wolontariuszką.
3) Gdy jestem zły, nie wolno mi:
- mówić brzydkich słów, piszczeć, krzyczeć;
- nikogo (w tym siebie) uderzyć, szczypać, pluć;
- niszczyć rzeczy wspólnych, innych osób czy swoich (książek, zeszytów itd.) […]
Przykładowy Kodeks Złości
- Każdy może być zły .
- Można (=OK)
- zacisnąć mocno pięści,
- wyrwać z brudnopisu kartkę i mocno ją zgnieść,
- pójść na dywan i mocno tupnąć nogą,
- pokazać koledze czerwoną kartkę – umowny znak, który odczytujemy „jestem zły”
3. Jednak nie można wtedy (= konsekwencja):
- używać wulgarnych słów i obraźliwych gestów,
- szarpać, bić się (nauczyciel wyłącza z gry),
- niszczyć przedmiotów (odkupić, zwrócić, przeprosić kolegę),
- nikogo krzywdzić
Przykłady zasad z kodeksu złości
MOŻNA = BRAK KONSEKWENCJI
- Powiedzieć głośno i bez przekleństw, że jest się złym i dlaczego
- Pójść na samotną wyspę/strefę złości (własny pokój, łóżko, korytarz szkolny, pokój pani pedagog)
- Usiąść na 5 minut tyłem do klasy i napisać na kartce słowo „strajk”
- Narysować złość
- Podrzeć kartki/gazety z niebieskiego pudełka złości
- Płakać
- Tupać nogami
- Odejść od dorosłego, ale pozostać w zasięgu jego wzroku
- Schować się w pudełku wyłożonym kocami, które stoi w twoim pokoju, i krzyczeć
- Uderzać rękami
- Uderzać rękami o podłogę
- Posłuchać muzyki i poskakać przy niej
- „Znęcać się” nad plasteliną
- Wyjść z pokoju (sali) na 5 minut
- Krzyczeć (w odosobnieniu)
- Wypłakać się
- Skakać przez 2 minuty na podłodze lub materacu
- Obmyć twarz zimną wodą
- Złamać ołówek
- Rzucać gąbką do kąpieli po mieszkaniu
- Zrobić złą minę
- Położyć się na dywanie i wyć
- Odejść w kąt
- Rzucać woreczkami z kaszą do wiaderka
- Wykrzyczeć się przez okno
- Porozmawiać z dorosłymi na osobności
- Posiedzieć na podłodze
NIE WOLNO = KONSEKWENCJE
- Chodzić za mamą i wrzeszczeć
- Pluć
- Przeklinać
- Obrażać innych
- Bić siebie i innych
- Niszczyć rzeczy innych osób i wspólnych
- Rzucać przedmiotami
- Robić sobie i innym krzywdy (gryźć, drapać, uderzać, wyrywać włosów, ciągnąć po podłodze)
- Psuć wytworów pracy innych
Przykłady konsekwencji z kodeksów złości
- utrata określonego przywileju.
- Dodatkowe obowiązki (przejęcie obowiązków innych).
- Naprawianie szkód” (Kołakowski, Pisula, 2016).
źródło: A. Kołakowski, A. Pisula: „Sposób na trudne dziecko…”, GWP, Sopot, 2016