W przypadku nieprawidłowego rozwoju percepcji czuciowej, spowodowanej nieodpowiednim przetwarzaniem informacji zmysłowych przez mózg, dzieci będą miały trudności w manipulowaniu przedmiotami, dostosowaniu siły nacisku narzędzia pisarskiego i z płynnym pisaniem.
Zasady ćwiczeń percepcji czuciowej:
- Stymulację proprioceptywną należy prowadzić zawsze jako pierwszą, przed ćwiczeniami manipulacji i chwytu precyzyjnego.
- Stymulację dotykową należy włączać do stymulacji proprioceptywnej […]
- Ćwiczenia wykonywane w pozycjach niskich i izolowanych są zalecane dla początkujących. Im bardziej niestabilne podłoże i wyższa pozycja, tym trudniejsza kontrola prawidłowego ustawienia poszczególnych części ciała w przestrzeni.
- Stymulację dotykową należy rozpoczynać, od przedmiotów, struktur tolerowanych przez dziecko.
- W przypadku nadwrażliwości dotykowej należy rozpoczynać od miejsc lepiej tolerowanych (tułów, nogi, kończyny górne). Najbardziej wrażliwe są okolice stóp, dłni, twarzy i głowy.
- Różnice dotykowe należy rozwijać po upewnieniu się, że dziecko dobrze toleruje dotyk proponowanych przedmiotów. (Nie zmuszać do nietolerowanych faktur!)
Przykłady ćwiczeń rozwijających propriocepcję:
- przeciskanie się w ograniczonej przestrzeni, np. w tunelu, pod materacami;
- przepychanie, toczenie, przenoszenie przedmiotów, np. do celu, w torze przeszkód, jako przygotowanie do zabawy;
- zawijanie w koce z próbami uwolnienia się;
- zabawy z siłowaniem się, np. walka kogutów, przeciąganie liny;
- ćwiczenia rozwijające relację „przeciwko” według Metody Ruchu Rozwijającego W. Sherborne;
- zabawy na czworakach, np. berek, przenoszenie przedmiotów na plecach w zabawach tematycznych;
- zabawy z czołganiem się, przeciskaniem się w ograniczonych przestrzeniach;
- zabawy skoczne, zeskakiwanie z wysokości na różne podłoża, skoki na trampolinie;
- zabawy rzutne z wykorzystaniem piłek lekarskich i niestabilnego podłoża;
- tory przeszkód z wykorzystaniem niestabilnego podłoża;
- zabawy z użyciem trapezu (przeskoki, wirowanie, chwytanie stopami przedmiotów, uderzanie stopami w kręgle w trakcie wiszenia na trapezie);
- odciskanie śladów dłoni w masach plastycznych;
- uderzanie pięściami w dużą piłkę;
- stopniowanie siły i odległości rzutu piłek, worków papieru do partnera lub celu.
Ćwiczenia rozwijające dotyk:
- zawijanie w koc (hot-dogi, naleśniki);
- malowanie dłoni;
- zabawy z ciastoliną i innymi masami;
- „masaż” w postaci głaskania, ugnitania, uscisków, wibracji, rozluźniania, opukiwania dłoni, przedramion;
- odnajdywanie przedmiotów zakopanych w sypkich materiałach;
- tory przeszkód z użyciem różnych faktur;
- odwzorowywanie przez dziecko rysowanych figur na jego plecach;
- dotykowe „memory”;
- odgadywanie nazw przedmiotów schowanych w skarpecie (Piotrowska-Madej, Żychowicz, 2018).
źródło: K. Piotrowska – Madej, A. Żachowicz, Smart Hand Model…, HARMONIA, Gdańsk 2018